Đại cương dòng điện xoay chiều
Dạng
1: XÁC ĐỊNH SUẤT ĐIỆN ĐỘNG CẢM ỨNG
1.Phương
pháp:
Thông
thường bài tập thuộc dạng này yêu cầu ta tính từ thông, suất điện động cảm ứng
xuất hiện trong
khung
dây quay trong từ trường. Ta sử dụng các công thức sau để giải:
-
Tần số góc:
, Với n0 là số vòng quay
trong mỗi giây bằng tần số dòng điện xoay chiều.

-
Biểu thức từ thông:
,
Với
= NBS.


-
Biểu thức suất điện động:
Với Eo = NBS
;
lúc t=0.



-
Vẽ đồ thị: Đồ thị là đường hình sin: *
có chu kì :
* có biên độ: 


2.Bài
tập áp dụng :
Bài
1 : Một khung dây dẫn phẳng có diện
tích S = 50 cm2, có N = 100 vòng dây, quay đều với tốc độ 50
vòng/giây quanh một trục vuông góc với các đường sức của một từ trường đều có
cảm ứng từ B = 0,1 T. Chọn gốc thời
gian t = 0 là lúc vectơ pháp tuyến
của diện tích S của khung dây cùng chiều với vectơ cảm
ứng từ
và chiều dương là chiều quay của
khung dây.


a) Viết biểu thức xác định từ thông
qua khung dây.

b) Viết biểu thức xác định suất điện động e xuất hiện trong khung dây.
c) Vẽ đồ thị biểu diễn sự biến đổi của e theo thời gian.
Bài giải :
a)
Khung dây dẫn quay đều với tốc độ góc : ω
= 50.2π = 100π rad/s
Tại
thời điểm ban đầu t = 0, vectơ pháp
tuyến
của diện tích S của khung dây có chiều trùng với chiều của vectơ cảm ứng từ
của từ trường. Đến thời điểm t, pháp tuyến
của khung dây đã quay được một góc bằng
. Lúc này từ thông qua khung dây là :





Như
vậy, từ thông qua khung dây biến thiên điều hoà theo thời gian với tần số góc ω và với giá trị cực đại (biên độ) là Ф0 = NBS.
Thay
N = 100, B = 0,1 T, S = 50 cm2
= 50. 10-4 m2 và ω
= 100π rad/s ta được biểu thức của từ thông qua khung dây là :
(Wb)

b) Từ thông qua khung dây biến thiên điều
hoà theo thời gian, theo định luật cảm ứng điện từ của Faraday thì trong khung
dây xuất hiện một suất điện động cảm ứng.
Suất
điện động cảm ứng xuất hiện trong khung dây được xác định theo định luật Lentz
:

Như
vậy, suất điện động cảm ứng xuất hiện trong khung dây biến đổi điều hoà theo
thời gian với tần số góc ω và với giá
trị cực đại (biên độ) là E0
= ωNBS.
Thay
N = 100, B = 0,1 T, S = 50 cm2
= 50. 10-4 m2 và ω
= 100π rad/s ta được biểu thức xác định suất điện động xuất hiện trong khung
dây là :





Đồ
thị biểu diễn sự biến đổi của suất điện động e theo thời gian t là
đường hình sin có chu kì tuần hoàn T
= 0,02 s.Bảng giá trị của suất điện động e
tại một số thời điểm đặc biệt như : 0 s,
s,
s,
s,
s,
s và
s :






t (s)
|
0
|
0,005
|
0,01
|
0,015
|
0,02
|
0,025
|
0,03
|
e (V)
|
0
|
15,7
|
0
|
-15,7
|
0
|
15,7
|
0
|
Đồ
thị biểu diễn sự phụ thuộc của e theo
t như hình trên H1 :
Nhận xét
Đăng nhận xét